Κ. ΘΕΟΤΟΚΗΣ — ΣΟΝΕΤΟ 28
Σα χάρβαλο η ψυχή μου είναι ρημάδι
Που σε μια του γωνιά φτωχό καλύβι
Έστησα χερομάχος σε λιβάδι Xέρσο:
μα ο χαλασμός ω πώς με θλίβει!
Kι είμαι ο φτωχός, κυρά, που απ' το σκοτάδι
Kαι μέσα από τον λόγγο που με κρύβει
Θωρώ του παλατιού σου κάθε βράδυ
Tο φως
και ω πόση λύπη με συντρίβει!
Tι ο νους μου βάζει πως ποτέ ούτε μία
Mατιά στο άχρηστο ερείπιο δε θα ρίξεις,
Kι ούτε τη σάπια πόρτα δε θ' ανοίξεις
Nα ιδείς πώς αγρυπνώ στην ερημία
Στη μαύρη στενοχώρια που με κάνει
Tον πόνο μου να λέω, για να γλυκάνει.
Κωνσταντίνος
Θεοτόκης - “Oι σκλάβοι στα δεσμά τους” —1900
Κεφ. Α΄ - "Τίμιος Κόσμος" *
Κέρκυρα, αρχή του 20ού αιώνα. Μέσα από την ένταση των ερωτικών σχέσεων και τα πάθη που αυτές προκαλούν, αναπτύσσεται η δραματική πτώση της αρχοντικής οικογένειας των Οφιομάχων και παράλληλα, η άνοδος της νέας αστικής τάξης του ελληνικού κράτους.
Η κυρία Φωτεινή είταν στο μαγειριό της. Είταν μία γριά κυρία, μικρή
στο ανάστημα, ντυμένη με απλά μαύρα φορέματα με μίαν πάνινη
γαλάζια ποδιά δεμένη στή μέση της, με ζαρωμένο το πρόσωπο,
ωχρό και στεγνό πολύ, με βαθουλωμένα και ξεθωριασμένα μάτια
υγρά από κάποιο δάκρυ.
Σε μια γωνιά του μαγειριού εκαθότουν,
σε μιά ξύλινη καρέκλα, μιά πλιό γριά ακόμα υπηρέτρια, που
ακουμπούσε το κεφάλι στο χέρι, εφαινότουν βαρύθυμη και κείνη και δεν εμιλούσε.
Ο ηλιος εροδιζε στον ουρανο τα λιγα συννεφα
Είταν απόγιομα αργά. Το παραcθύρι είταν ανοιχτό. Όξω ο ήλιος
που εκόντευε να δύσει ερόδιζε στον ουρανό τα λίγα σύγνεφα.
Ένας ανάλαφρος αέρας έμπαινε μέσα, υγρός και χλιαρός,
ανοιξιάτικο φύσημα μέσα στην καρδιά του χειμώνα.
Μικρο χαλκινο αγγειο - Τεντζερις
Σ' ένα μικρό χαλκοματένιο αγγειό η κυρία Φωτεινή εζέσταινε
λίγο ζουμί. Τ' ανακάτευε μ' ένα ξύλινο κουτάλι, τ' άφηκε να
χοχλάσει, το τράβηξε από τ' αναμμένα αθράκια, έσπασε μέσα
δυό αυγά, και, φέρνοντας στο στόμα της την άκρη του κουταλιού
για να το δοκιμάσει, είπε με το νού της αναστενάζοντας:
—Τόσο κακά!...
Tο απόσπασμα αυτό συνεχίζεται
Κ' εγύρισε προς την πόρτα προσέχοντας μην άκουε κάτι, κ' εξανασυλλογίστηκε:
—Δέ θά τό φάει! δεν παίρνει πλιά τίποτε!...
Παλιος Φουρνος - To φουρνισμα και το ζυμωμα του ψωμιου