Γιώργος Σεφέρης (1900-1971) Η διπλωματία παραμερίζει για την Ποίηση

Γεννημένος στα Βουρλά, προάστιο της κοσμοπολίτικης Σμύρνης —πόλη, μητρόπολις της Μικράς Ασίας που παρείχε την εποχή εκείνη υψηλής στάθμης εκπαίδευση, από οικογένεια ευπόρων αστών και εκπαιδευμένος μετα-γυμνασιακά έξω από την Ελλάδα, υπήρξε ένας υψηλόβαθμος διπλωμάτης με στέρεη μεσοαστική κουλτούρα και ευχέρεια σε αμφότερες την Ελληνική και Αγγλική γλώσσα.

Ο Β΄παγκόσμιος πόλεμος ενέπλεξε τη Βρεττανική ελίτ σε υπηρεσία στην Ελλάδα. Το πόστο του πρεσβευτή στο Λονδίνο από το '57 - '62, προσέφερε στο Σεφέρη περαιτέρω ευκαιρίες για διαδικτύωση.
Κρίνοντας από τα αποσπάσματα του ημερολογίου "Μέρες του '45-51", βλέπουμε πως είχε οικειότητα με τους "μεγάλους και καλούς" των λογοτεχνικών κύκλων σαν τους Eliot, Auden, Forster. Ωστόσο, αργότερα ξέχασε τη φιλία του με συγγραφείς όπως ο Laurence Durrell και ο Henry Miller...

Η ποίηση του μεταφράστηκε στα Αγγλικά και η αναγνώριση έλαβε χώρα στο Mermaid Theater του Λονδίνου κι ύστερα από ένα χρόνο προστέθηκε το Βρεττανικό Πανεπιστήμιο Cambridge με το βραβείο William Foyle - που ποτέ έως τότε δεν είχε δοθεί σε ξένο ποιητή.
Με αυτούς τους πολλαπλούς τρόπους -μεταφράσεις, επαινετικά διπλώματα, φιλία με λογοτέχνες- η είσοδος στους Βρεττανικούς συγγραφικούς κύκλους έδοσε στον Σεφέρη το αναγκαίο υλικό για την κατάκτηση του Nobel. H περίπτωση Σεφέρη αξίζει να μνημονεύεται γιατί υποδεικνύει τις ιδιότητες που χρειάζονται σ' έναν συγγραφέα (εκτός βέβαια από τη συγγραφική του δεινότητα) για να γίνει γνωστός στο συγγραφικό κόσμο του καιρού του.

Ο Σεφέρης χρειάστηκε α΄) την κοινωνική του τάξη σε συνδιασμό με την ευχέρεια στις ξένες γλώσσες, την ικανότητα να ενδυναμώνει τις επαφές του με ξένους συναδέλφους του β΄) ένα έργο που να να ενσωματώνεται στο διεθνή λογοτεχνικό περίγυρο ευαίσθητο στο να ανακαλύπτει λογοτέχνες, τόπους και δρώμενα και γ΄) -τελευταία αλλά όχι ασήμαντη ιδιότητα- μια διήθηση στον σύγχρονο ελληνικό περίγυρο δια μέσου της αρχαίας Ελλάδας.
Αυτά τα κριτίρια μπορούν να ορισθούν σαν οδηγός για τους άλλους Έλληνες συγγραφείς στον αγγλόφωνο κόσμο ως τα 1979.
>> Δημήτρης Μητρόπουλος

Marcel Proust - Ο κομψός αφηγητής των σαλονιών (1871-1922) ⁵¹

Το πεντάτομο έργο του "Σε Αναζήτηση του Χαμένου Χρόνου" αποτελεί την κορωνίδα των Γαλλικών γραμμάτων. 1. Από τη μεριά του Σουάν 2. Στον ίσκιο των Ανθισμένων Κοριτσιών 3. Από τη μεριά των Γκερμάντ 4. Από τη Μεριά των Γκερμάντ - Σόδομα και Γόμορα 5. Σόδομα και Γόμορα - ο Ξανακερδισμένος Χρόνος.

Εκτός από την Αναζήτηση συνέγραψε συλλογές διηγημάτων: "Τέρψεις και Ημέραι", "Ο Αδιάφορος", κ.ά. Στο τέρψεις και Ημέραι περιέχεται το διήγημα "το τέλος της ζήλειας" - με θέμα το τρίπτυχο: έρωτας, ζήλεια, μοναξιά..
Έργο ζωής και ψυχής συνάμα, περιέγραψε όλο το μεγαλείο των ανθρώπινων χαρακτήρων που κινούνται εντός του: οι υψηλοί καλεσμένοι, τα κρυφά αισθήματα, οι περίτεχνες ενασχολήσεις, τα κοσμικά σαλόνια του Παρισιού - με επίκεντρο πάντα τις δαιδαλώδεις διακυμάνσεις των ερωτικών συναισθημάτων, την χαρά και την απελπισία - μαζί μ' αυτή του λουλουδιού (ορχιδέας συνήθως) που καρφιτσώνεται στο ένδυμα το βράδυ για να μαραθεί μόλις τα φώτα της γιορτής σβήσουν. Ο αφηγητής πάντα παρών: ένα άγρυπνο μάτι να παρακολουθεί τους αγαπημένους του - ήρωες της γραφής του, αλλά και της ζωής του, (πολλούς χαρακτήρες ο Προυστ τους είχε συναντήσει) μαζί μ' αυτούς της δικής του απολύτως προσωπικής ζωής στην εξοχή του Κομπρέ όπου περνούσε τις διακοπές του μικρός με τη θεία του Λεονί και τη βοηθό Σελεστίν.
Στον "Αδιάφορο" διήγημα των πρώτων νεανικών χρόνων καθώς και σε επόμενα κείμενα της εποχής εκείνης, θα μπουν ως σχεδιάγραμμα όλα εκείνα (τα λουλούδια που στόλιζε η κυρία ντε Γκουβρ τα μαλλιά και το μπούστο του φορέματος της, οι κήποι του Κεραμεικού, οι εξομολογήσεις στο φως του ήλιου που δύει κλπ.) που θα ακολουθήσει πιστά, τελειοποιώντας το έργο του "Σε Αναζήτηση του Χαμένου Χρόνου". "Ο Αδιάφορος" είναι ένα προσχέδιο του Σουάν, καθώς λίγο αργότερα ξεκίνησε να γράφει το "Ένας έρωτας του Σουάν" και εξ αυτού, το ξέχασε θα 'λεγε κανείς, αυτό το διήγημα. Μάλιστα στον ήρωα του Λεπρέ, δεν έδοσε καν το μικρό του όνομα: σε όλη τη διάρκεια της εξιστόρησης αναφέρεται σκέτα ως ο Λεπρέ (Lepré). ⇔ Περισσότερα για τον Αδιάφορο 🌹

Laurence - Durrell - Ένας ακόμη φιλέλληνην (1912-1990) ⁷⁸

Ο Λώρενς Ντάρρελ Lawrence Durrell γεννήθηκε στην Ινδία —Ιμαλάια, το 1912, από Ιρλανδούς γονείς. Στην πατρίδα του βρέθηκε μόνο για πανεπιστημιακές σπουδές καθ' ότι άρχισε πολύ νωρίς, εξ αιτίας της διπλωματικής του καριέρας, μια ζωή περιπλανήσεων στις χώρες της Μέσης Ανατολής —Ιερουσαλήμ, Αλεξάνδρεια, αλλά και στο Βελιγράδι, την Κύπρο, τη Νότιο Αμερική.
Μετά από τη μποέμικη ζωή των καλλιτεχνών στο Παρίσι, εγκαταστάθηκε από το 1934 ως το 1940 στην Ελλάδα - (Κέρκυρα, Κρήτη, Ρόδος, Πάτμος, Κως) χώρα που γνώρισε κι αγάπησε βαθιά και όπου —όπως επισημαίνει ο Ηenry Μiller στον πρόλογο της Γαλλικής έκδοσης της ^{Ιουστίνης}— κατέκτησε την ωριμότητα του.

Στα χρόνια του πολέμου υπηρέτησε στο Κάιρο ενώ αργότερα εργάστηκε στη Ρόδο, στην Κύπρο και στην Αργεντινή.
Από το 1957 ως τον θάνατό του, το 1990, (33 συναπτά έτη)! έζησε στη Νότιο Γαλλία όπου αφοσιώθηκε στο γράψιμο —"Το κουϊντέτο της Αβινιόν" The Avignon Quintet κλπ.
Στο έργο του, που ο ίδιος χαρακτηρίζει «Σπουδή του έρωτα στη σύγχρονη εποχή», μελετά την ανθρώπινη ψυχή με κλειδιά τον έρωτα, το πάθος και τη ζήλεια. Η πλούσια και αισθησιακή γραφή του —που σηματοδότησε το πρώτο του βιβλίο "Μαύρη Βίβλος" (Black Book) βρήκε μεγαλύτερη απήχηση στην Ευρώπη και πολύ μικρότερη στην Αγγλία...

Απ' το έργο του που περιλαμβάνει μυθιστορήματα, διηγήματα και ταξιδιωτικές εντυπώσεις, ξεχωρίζει η τετραλογία "Το Αλεξανδρινό Κουαρτέτο" (Alexandria Quartet) / το βιβλίο των νεκρών -καθ' όσον και τα τέσσερα βιβλία κορυφώνονται με έναν θάνατο- και περιλαμβάνει τα μυθιστορήματα ^{Ιουστίνη (1957)}, ^{Μπαλταζάρ (1958)}, ^{Μάουντολιβ (1959)}, και ^{Κλέα (1960)}
Άλλα έργα του, ^{Σεφαλού}, ^{Πικρολέμονα}, ^{Η Αφροδίτη και η θάλασσα}, κ.ά.
Eπίσης, ^{"Μια ιδιωτική αλληλογραφία — Henry Miller και Laurence Durrell"}

Henry Miller - H λάμψη του ελληνικού κόσμου (1891-1980)

Από ξένους λογοτέχνες πολλοί είναι εκείνοι που ασχολήθηκαν με την Ελλάδα στο έργο τους. ΄Ενας απ' αυτούς είναι και ο Henry Miller που στο έργο του ^{Τhe colossus of Maroussi} (1980/ Kάκτος) ασχολείται εκτενώς με τον συγγραφέα Γιώργο Κατσίμπαλη που γνώρισε >>Αποσπάσματα από τον Κολοσσό του Μαρουσιού

Από τον πρόλογο του "Κολοσσού του Μαρουσιού" — "Λίγους μήνες πριν από τον πόλεμο, είχα πάρει την απόφαση να κάνω πολύκαιρες διακοπές. Από καιρό είχα την επιθυμία να επισκεφθώ την κοιλάδα της Ντορντόνης ανάμεσα σ' άλλα μέρη
(...) Mεγαλοφυής ήταν η έμπνευση που είχα να εξερευνήσω την κοιλάδα της Ντορντόνης πριν βυθιστώ στη λάμψη του ελληνικού κόσμου.
(...) Στη Μασσαλία πήρα το καράβι για Πειραιά. Ο φίλος μου ο Ντάρελλ θα με περίμενε στην Αθήνα για να με πάει στην Κέρκυρα.
Στο βαπόρι πολλοί ανατολίτες. Τους ξεχώρισα αμέσως προτιμώντας τους από τους Αμερικανούς, τους Γάλλους και τους ΄Αγγλους.
(...) Είχα πολύ όρεξη να φλυαρίσω με Άραβες, Τούρκους, Σύρους και παρόμοιους"

Gustave Flaubert

(Rouen, 1821 - Rouen, 1880) Το ημερολόγο ενός τρελού κριτικό σημείωμα (link gr)Ο Γκυστάβ Φλωμπέρ είναι ακόμη έφηβος, δεκαέξι στα δεκαεπτά, όταν γράφει - το δεύτερο εξάμηνο του 1838 - τις «Aναμνήσεις ενός τρελού». Kάτω από τον αστερισμό του ρομαντισμού, του κυρίαρχου λογοτεχνικού ρεύματος εκείνων των ημερών, εγκυμονεί ήδη και μερικά από τα γνωρίσματα που θα τον καταστήσουν, δεκαετίες αργότερα, πατέρα του ρεαλισμού και πρόδρομο του μοντερνισμού. Δεν είναι εύκολο να κατατάξει κανείς αυτό το πρωτόλειο (1838, σε ηλικία 17 ετών!), τις «Αναμνήσεις ενός τρελού», σε κάποιο καθαρόαιμο λογοτεχνικό είδος. Στέκεται μετέωρο ανάμεσα στην αυτοβιογραφία και στο αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα, στην εξομολόγηση και στην κατασκευή. Διόλου τυχαία δίχασε τους κριτικούς.

Ο Αλμπέρ Τιμποντέ το χαρακτηρίζει «μια απλή αυτοβιογραφία και όχι μια μυθιστορηματική γραφή». Για τον Ζαν Μπρινό είναι «εντελώς αληθινό». Ο Πιέρ Ντοζ το εκλαμβάνει ως μια «αυτοβιογραφία άσχημα μεταμφιεσμένη». Ο Ζακ Ντουσέν, απεναντίας, ισχυρίζεται ότι η αφήγηση του Φλομπέρ δεν ενέχει καμία αξία μαρτυρίας, είναι μια λογοτεχνική άσκηση «με τον τρόπο του Ρουσσό

Charles Baudelaire

(1821 - 1867) Εκπρόσωπος του Ρομαντικού Συμβολισμού αλλά και θεμελιωτγής του μακάβριου στην ποίηση. Γάλλος επιφανής συγγραφεύς - έργο του τα Ανθη του Κακού και ποιητής του τέλους του 19ου αιώνα.
Γεννήθηκε στο Παρίσι από εύπορη οικογένεια σπούδασε στο διακεκριμένο κολλέγιο St Louis του Παρισιού, αλλά συνέχισε τις σπουδές του στη Λυών όταν η οικογένεια του μετώκησε εκεί.
Από νωρίς τον τράβηξε η Λογοτεχνία, αλλά λόγω της πολυτελούς του ζωής του δημιούργησε χρέη που τον οδήγησαν στη φυλακή. Αυτό ήταν ένα κτύπημα που έφθειρε την εύθραστη υγεία του όπως και το ότι ορισμένα ποιήματα του στη συλλογή "Άνθη του Κακού" κηρύχθηκαν από το δικαστήριο σαν απαγορευμένα. Στη ζωή του σύντροφος και μούσα έμπνευσης πολλών ποιημάτων η Ζαν Ντυβάλ. ⇔ περισσότερα για την Jeanne Duval

Blaise Cendrars

(1887 - 1961) Ποιητής, γεννημένος στην Ελβετία, αργότερα πολιτογραφηθείς Γάλλος, ονομαστός για την περιπετειώδη ζωή του - φίλος του Χένρυ Μίλλερ που τον αναφέρει με θαυμασμό στο έργο του "Ο Κολοσσός του Μαρουσιού". Ανήκει κι αυτός στο λογοτεχνικό ρεύμα που είχε αρχίσει να διαμορφώνεται περί τα μέσα του 20ου αιώνα —της γενιάς της αποκαλούμενης "Beat Generation" από τον πρωτοπόρο του ρεύματος αυτού Jack Kerouac με συνοδοιπόρους τον Alan Ginsberg κ.ά. περισσότερα link ext —ΜΤΦ Λεπτομέρειες